Met de opkomst van koolhydraatbeperkte diëten is er een nieuw fenomeen ontstaan: koolhydraatangst. Terwijl vroeger vetten werden gedemoniseerd, zijn nu de koolhydraten aan de beurt. Alsof koolhydraten onze grootste vijand zijn…
Sommige mensen mijden al tientallen jaren zoveel mogelijk koolhydraten uit angst om dik te worden. Hoewel ze zich beter voelen zonder koolhydraten, krijgen ze vaak het dringende advies om meer koolhydraten te eten om hun schildklier te beschermen.
Maar klopt dat wel?
Wie heeft er gelijk?
Koolhydraten op zichzelf zijn niet gevaarlijk, ze zijn geen directe dikmakers en je gaat er niet aan dood. Dat is gelukkig niet het geval.
Voordat je boos wordt, laat me uitleggen hoe ik het zie.
Koolhydraten zijn, net als vetten en eiwitten, geen dikmakers als je er niet te veel van eet. Maar wat is te veel?
Tja… dat is nu net de vraag!
Maatwerk
Ik lees op sociale media en fora heftige discussies over het aantal grammen koolhydraten dat je wel of niet moet consumeren. Alsof er een vast aantal grammen voor iedereen bestaat. Maar denk eens na.
Hebben we allemaal dezelfde schoenmaat? Leven we allemaal hetzelfde leven? Hebben we allemaal dezelfde stofwisseling?
Natuurlijk niet.
Voor de een is een koolhydraatarm dieet een prima oplossing om (tijdelijk) gewicht te verliezen en insulineresistentie te verbeteren. Maar op de lange termijn kan het ook het metabolisme vertragen (of de bijnieren en schildklier beïnvloeden).
Voor anderen (zoals mensen met mitochondriale problemen of chronische ontstekingen) kan een ketogeen dieet verkeerd uitpakken. Deze mensen blijven tijdens het dieet behoefte hebben aan zoetigheid en merken dat er iets niet goed gaat in hun lichaam.
Wanneer je je fantastisch voelt bij weinig koolhydraten, gewicht verliest en kunt sporten, is er niets aan de hand.
Wanneer je echter na drie dagen ketogeen eten omvalt vanwege de ammoniak die vrijkomt doordat je eiwitten in plaats van vetten verbrandt, weet je dat er iets misgaat in je metabolisme.
Luister naar je lichaam
Sommige mensen blijven vasthouden aan hun dieet, terwijl hun lichaam aangeeft dat hun stofwisseling vastloopt. Ze zijn bang voor koolhydraten, terwijl hun lichaam ze op dat moment juist hard nodig heeft. Doorgaan op zo’n moment heeft alleen maar nadelige effecten.
Soms gaat die koolhydraatangst heel ver, waarbij mensen de hele dag koolhydraten tellen en zelfs al het fruit verbannen om maar zo min mogelijk koolhydraten binnen te krijgen.
Vergeet niet dat koolhydraten niet alleen als brandstof belangrijk zijn, maar dat ook vezels onder de koolhydraten vallen. Fruit en groenten bevatten naast koolhydraten ook belangrijke voedingsstoffen en bioactieve stoffen. Essentiële suikers zijn ook nodig voor onze darmen en het bindweefsel. Als je te lang te streng koolhydraten mijdt, loop je het risico op tekorten.
Protocollen
Ik begrijp dat iedereen graag een protocol wil hebben, een leidraad of een handleiding waarmee je jouw lichamelijke problemen snel oplost. Helaas werkt het niet zo. Er is niet één dieet dat voor iedereen werkt, of dat altijd voor jou werkt. Wat vandaag goed gaat, kan morgen helemaal misgaan.
Er is eigenlijk maar één vuistregel: je lichaam vertelt je precies wat er aan de hand is. Luister daarnaar! Accepteer klachten niet als iets waar je maar mee moet leven. Ga op zoek naar wat op dat moment voor jou werkt en probeer samen met een deskundige de puzzel op te lossen.
Als je lichaam schreeuwt om koolhydraten, onderzoek dan waarom dat zo is en geef vaak gehoor aan deze behoefte. Kies dan wel voor “gezonde” koolhydraten. Engelse drop is dat zeker niet.
